BAY KEBİKEÇ YA DA PİR KEBİKEÇ

Yazar: Betül Turan

Editör: Duygu Ünal

Şef Editör: Behice Kavak

Bundan tam 23 yıl önce, karlı bir kış günü dedemin beni daima hapşırtan tozlu kitaplarını karıştırırken -kitaplarının tozunu almaktan pek hoşlanmazdı- bazı sayfaların delik deşik olduklarını gördüm. Bir kalemle veya çiviyle yapılamayacak kadar küçük, kendiliğinden olamayacak kadar da çoktular. Her şeyi öğrenme hevesim tabi ki bu işin aslını öğrenmem için beni dürttü.

Aslında öğrenmem çok da zor olmadı. Bir büyüteç bazen fazlasıyla, görünmezi görünür kılabilir. Dedem, aylardır kayıp olan gözlüğünü üşengeçliğinden arayıp bulmadığı için, onun yerine 10 kat büyük gösteren bir büyüteç kullanıyordu. Dedemin büyütecinin her zaman kalemlikte durduğunu görürdüm. Elinden gelse onu da kullanmazdı ya… Kitapları gözünü kısa kısa, bir uzaklaştırıp bir yakınlaştırarak okuyor, çengel bulmacanın cevaplarını ise başka türlü göremiyordu. Bu da onun için hayat memat meselesi sayılırdı.

Dönelim şu deliklere. Kalemlikteki büyüteci kaptım ve delikleri uzun uzun inceledim. Yalnızca bir sayfayı değil neredeyse kitabın tamamını kurcaladım ve ta taaam. İşte oradaydı! Bunun bir insan işi olmadığını söylemiştim değil mi? Büyütecin diğer tarafında minik bir kurtçuk bana bakıyordu. Uluyan cinsten değil yanlış anlaşılmasın. Böcek gibi bir şey.

Yarım saattir sessizce çalıştığımı gören dedem gelip ne yaptığıma baktı. Hemen mevzuyu anladı tabi. “Dur, ilk sayfasına bakalım KEBİKEÇ yazmıyor mu yoksa bunda?” Dedi. Gerçekten de yazmıyordu. Fi tarihinden kalma kalemini çıkardı ve ilk sayfaya, “YÂ KEBİKEÇ” yazdı. O ana kadar pek de karışık sayılmayan durum benim için anlaşılmaz bir hal almıştı. Ama tam bir üşengeç olan dedem, Allah’tan bu konuda bildiklerini bana anlatmaya üşenmedi.

Eski zamanlarda her mesleğin bir baş kişisi olurmuş. Yani o işi en iyi yapan ve en iyi bilen kişi. Onlara da pir denilirmiş. Kitap kurtlarının piri ise Kebikeç isminde bir kurtçukmuş. Bu kurtçuklar kitap yapraklarını yemeyi pek sevdiklerinden, kitaplarda küçük büyük delikler açarlarmış. Tahmin edersiniz ki kitap okurken heyecanlı bir yerde küçük deliklerle karşılaşmak pek de hoş olmaz.

Kitapseverler bu kurtçukları başlarındaki pire şikâyet etmekle korkutabileceklerini ve böylece de kitaplarını koruyabileceklerini düşünmüşler. Bu yöntemin gerçekten işe yarayıp yaramadığı günümüzde tam olarak bilinmiyor. Ama bazı uyanık kitapseverlerin bu yazıları kebikeç isimli zehirli bir bitkiden elde edilen ilaçlı mürekkeplerle yazdıkları da kulaktan kulağa yayılmış.

Neticede Bay Kebikeç şikâyetimizle ilgilendi mi ilgilenmedi mi bakmadan dedemle birlikte büyük bir temizliğe giriştik.